تاریخچه طلا سازی در ایران

هنر طلا‌سازی در جهان هزاران سال قدمت دارد و از زمانیکه تمدن‌های باستانی برای زیبایی و لوازم تزئینی اقدام به ساخت طلا کردند همواره در گروه پرکاربرد‌ترین و محبوب‌ترین مشاغل جای داشته است. طلاسازی یا به عبارت دیگر زرگری شغلی است که در آن شخصی با نام طلاساز پس از ذوب کردن فلزات قیمتی مانند طلا آنها را شکل داده و به فرم‌ها و حالت های مختلف در می‌آورد. طلا سازی در ایران نیز مانند کشورهای دیگر کاربردهای بسیار زیادی دارد و مهم‌ترین این کاربردها ساخت زیورآلات و اکسسوری های متنوع است.

در گذشته طلاسازی تنها برای قشر مرفه جامعه، در جهت مقاصد سلطنتی در تاج و تخت‌های پادشاهی انجام می‌شد اما امروزه در سراسر دنیا این شغل رواج پیدا کرده و همه مردم از هر قشر جامعه امکانات دسترسی به طلا و جواهرات را دارند. امروزه طلا سازی در ایران و سایر کشور‌ها به عنوان یکی از پردرآمدترین مشاغل است که همه افراد خلاق با گذراندن دوره‌های آموزشی این حرفه می‌توانند از آن کسب درآمد کنند. برای آشنایی با تاریخچه طلاسازی در ایران این مقاله از راف گلد را از دست ندهید.

تاریخچه طلا سازی در ایران

درحقیقت هنر طلا سازی در ایران نیز مانند تاریخچه طلا در جهان از زمان‌های گذشته مورد توجه قرار داشته و اجداد و نیاکان ما نیز به آن علاقه زیادی داشتند. در گذشته مردم ایران از این فلز، زیورآلات و همچنین لوازم تزئینی زیبایی می‌ساختند به طوریکه توجه جهانیان را به خود جلب کرده ‌بودند.

استفاده از سنگ‌های قیمتی در کنار این زیورآلات صنعت جواهرسازی را نیز گسترش داد. با توجه به اینکه کشور ایران بر روی کمربند جغرافیایی معدنی جهان قرار دارد امری بدیهی است که زرگری در این کشور رونق داشته باشد. بر اساس مدارک باستان شناسی می‌توان گفت در شمال و مرکز ایران قدیمی‌ترین کارگاه‌های ساخت طلا و فلزات وجود داشته است.

در دوره هخامنش که از آن به عنوان دوره شکوفایی فلزکاری در ایران یاد می‌شود، ریخته‌گری و چکش‌کاری و همچنین استفاده از سنگ‌های قیمتی در کنار این فلزات به خصوص طلا رونق بسیاری پیدا کرد.

زیورآلات و آثار هنری این دوره از نظر فن زرگری و فلزکاری کاملا دقیق و بدون نقص است. در زمان اشکانیان بیشترین استفاده از طلا به صورت گوشواره طلا، انگشتر طلا، النگو طلا و گردنبند طلا بود که بیشتر در جهت خودآرایی کاربرد داشت.

نمونه هایی از ریتون‌های زمان هخامنش، انواع بشقاب‌های زرین و گران‌بها از زمان ساسانی، فلزکاری‌های صدر اسلام و لوازم تزئینی طلا کوب و نقره کوب نفیس مربوط به دوره سلجوقی و صفوی همه نشان‌دهنده ارزش و قدمت فلزکاری و طلاسازی در ایران است.

در دوران اسلامى جامعه ایران هنر زرگرى و طلاسازی بیشتر به صورت زیورآلات برای زیبایی در بین طبقات مختلف جامعه کاربرد دارد. امروزه انواع مختلفی از طلا و جواهرات، به صورت دستبند، گردنبند، گوشواره، انگشتر، النگو و… مورد استفاده قرار می‌گیرد.

ترکیب فلزکاری با سایر هنرها مانند گوهرنشانى و استفاده از سنگ‌هاى لاجورد طبيعى، سنگ عقيق، ياقوت، زمرد، فیروزه، الماس و برليان در تزئين زیورآلات سبب زیبایی هر چه بیشتر طلا و جواهرات شده است که نسبت به مدل‌های قدیمی تغییر زیادی کرده است.

معادن طلا در ایران کجاست؟

به طور کلی بر اساس آمار وزارت صنعت، معدن و تجارت تقریبا 15 معدن طلا در ایران وجود دارد که از این معدن‌ها تعداد 13 معدن فعال و3معدن غیرفعال هستند و به همین دلیل نیز صنعت طلا سازی در ایران رونق زیادی دارد.

در حال حاضر اکتشافات طلا در سایر شهرهای ایران مانند آذربایجان‌شرقی و غربی، کردستان، کرمان، استان خراسان رضوی و جنوبی، اصفهان و یزد و همچنین استان‌های قم، اراک و کاشان در دست اجرا است و بیش از 50 منطقه معدنی طلا در ایران در این شهرها گزارش شده است.

بر اساس گزارشات زمین شناسی حجم ذخایر طلا در کشور ما به صورت احتمالی به 340 تن می‌رسد. کشور ما دارای معادن کوچک پراکنده‌ای است که در سراسر ایران پخش شده است اما بر اساس استاندارد‌های جهانی، برای آن‌که منطقه ‌ای را معدن طلا بدانیم حداقل داشتن 100 تن طلا در آن منطقه ضروری است.

این در حالی است که کشور ما دارای 10 معدن طلا با این استاندارد است که مهم‌ترین این معادن معدن ساریگونی در شهر کردستان و همچنین معدن زرشوران در استان آذربایجان غربی است.

در حقیقت می‌توان گفت ایران دارای منابع و ذخایر طلا با ظرفیت بالایی است .اما مهمترین نکته بهره‌برداری از این ذخایر است که این بهره‌برداری از مطالعات اکتشافی شروع می‌شود و در نهایت به تولید و فرآوری شمش طلا می‌انجامد.

قدیمی‌ترین طلا فروشی‌ها در ایران

همانطور که بیان کردیم طلا فروشی از قدیمی‌ترین حرفه‌‌ها در تاریخ بشریت بوده است و همواره این فلز گران‌بها طرفداران خاص خود را به خصوص در میان بانوان داشته است. طلا سازی در ایران از سالیان قبل مورد توجه افراد و قشر ثروتمند جامعه بوده است.

بنابراین طلا فروشی‌ها معتبری در سراسر کشور وجود دارد اما قدیمی ترین آن‌ها که از سالیان دور مورد اعتماد مردم بوده است تعداد محدودی است. در ذیل برخی از آن‌ها را برای شما معرفی می‌کنیم.

• طلافروشی جواهریان

این طلا فروشی قدیمی‌ترین طلافروشی در تهران است که سه قرن قدمت دارد. این طلا فروشی از زمان فتحعلی شاه قاجار شکل گرفت و بنیان‌کذار آن که یک شخص شیرازی بود به تهرران مهاجرت نمود و فعالیت خود را در این حوزه شروع کرد. پس از آن نسل به نسل این شغل به فرزندان آن‌ها انتقال داده شد. در حال حاضر هم این طلا فروشی در تهران در حال فعالیت است.

• طلا فروشی زمردیان

این طلافروشی نیز یکی از طلافروشی‌های قدیمی در تهران است که دارای تاریخی کهن است. این طلاسازی نیز از زمان‌های قدیم فعالیت خود را آغاز نموده و هم اکنون نیز توسط وارثان اداره و در حال فعالیت است.

سرمایه گذاری طلا در بورس

اکنون که با طلا سازی در ایران آشنا شدید بهتر از با روش سرمایه گذاری در این صنعت نیز آشنا شوید. همانطور که می‌دانید بسیاری از افراد طلا را برای سرمایه گذاری خریداری می‌کنند و به صورت فیزیکی آن را نزد خود نگه می‌دارند.

زیرا طلا کمتر مورد نوسانات در بازار‌های سرمایه‌گذاری قرار می‌گیرد. اما علاوه بر این برخی از افراد از صندوق‌های طلا در بورس به صورت غیر فیزیکی برای سرمایه گذاری استفاده ‌می‌کنند. در حقیقت این صندوق‌ها روشی جدید برای سرمایه گذاری مشترک است که توسط افراد حرفه‌ای انجام می‌شود.

سخن آخر

باتوجه به تمدن و پیشینه غنی و پربار ایران و هم چنین رونق استفاده از طلا باتئجه به ارزش آن، ایران دارای سابقه ای طولانی در استفاده از طلا به عنوان واحد پول و هم چنین زیورآلات است. نمونه های بسیاری از سکه ها و زیورالات طلای ایران در موزه های کشور و موزه های جهان مانند موزه لوور پاریش وجود دارد.