در حقیقت طلا فلزی نرم و با قابلیت شکل پذیری بالا است که در اثر قرارگرفتن در معرض آب و هوای مختلف زنگ نزده و دچار تغییر رنگ نمیشود. این فلز گرانبها و ارزشمند در طبیعت به صورت دانه و یا تکهای در میان سنگها و همچنین کانیهای بلور شده و یا مواد ته نشین یافت میشود. تاریخچه طلا در جهان قدمتی دیرینه دارد.
این عنصر با نماد شیمیایی AU از واژه aurum و به معنای درخشش سپیده دم است. از مهمترین دلایل ارزشمندی این عنصر کمیابی آن، مقاومت بالا، تصفیه راحت و همچنین واکنشناپذیری آن نسبت به سایر فلزها است. با راف گلد همراه باشید تا اطلاعاتی بیشتر در ارتباط با این فلز ارزشمند و تاریخچه طلا کسب نمایید.
تاریخچه طلا
طلا از زمان آغاز بشریت همیشه گرانبهاترین و محبوبترین فلز در دنیا بوده است و از زمانهای قدیم تا کنون برای ساخت انواع جواهرات و زیورآلات مورد استفاده قرار میگیرد. برای تاریخچه طلا باستان شناسان نظریه های مختلفی را بیان کردهاند. اما برای اولین بار ظهور طلا از کشور هند آغاز شده است. هندیان در کتاب های مقدس خود که به چهار هزار سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، به این فلز گرانبها اشاره کردهاند.
قدیمیترین معدن طلا در منطقه بینالنهرین و دوره سومریان کشف شد و شغل زرگری رفته رفته در میان مردم رواج پیدا کرد. بر اساس تحقیقات بسیاری از باستان شناسان، تاریخچه طلا به 2200 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد. به گفته آنها، برای اولین بار طلا در کشور مصر و در رود نیل کشف شده است. در دوره فرعونیان طلا بیشتر برای پادشاهان، خانواده فرعون و همچنین در مقبرهها و اهرام مصر استفاده میشد. همین امر دلیلی بر اهمیت این فلز گرانبها در همه جوامع بشر بوده است.
تاریخچه طلا در ایران
ایران از لحاظ جغرافیایی روی کمربند معدنی جهان واقع شده و از ذخایر عظیم فلزات ارزشمندی بهرهمند است. همین امر سبب شده تا طلا سازی در ایران به شکل زیورآلات و همچنین فلزات زینتی گرانبها در ایران رونق داشته باشد.
به گفته باستان شناسان، تاریخچه طلا در ایران به سه هزار سال قبل از میلاد بر میگردد. در دوره پادشاهان هخامنش نیز از طلا برای ساخت اشیاء زینتی و همچنین به عنوان زیورآلات استفاده میشد. در این دوره توسط داریوش کبیر، اولین سکه طلا با نام داریک ضرب گردید.
در دوره ساسانیان همچنان مصرف طلا در میان اشراف زادگان و طبقات ثروتمند جامعه رواج داشت و جواهرسازان ایرانی در این دوره به شهرت جهانی رسیدند به طوری که مورخین زیادی را حیرت زده کردند. پادشاهان این زمان از جمله هرمز اول و خسرو دوم در تاج و تخت پادشاهی خود توجه بسیار زیادی به زر و جواهرات گرانقیمت داشتند و از دست ساخته های بینظیر ایرانی استقبال زیادی میکردند.
هم اکنون نیز طلا و جواهرات در ایران در میان مردم جایگاه ویژهای دارد و به عنوان بهترین زیورآلات بخصوص در میان بانوان کاربرد دارد.
ذخایر طلا
به طور کلی در تاریخچه طلا، نمیتوان آمار دقیقی از ذخایر طلای قابل استخراج در جهان داشت. اما بر اساس محاسبات شورای جهانی طلا، در سال 2019 تنها پنجاه هزارتن از طلا در معادن باقی مانده است و بیشتر از 196 هزارتن از این فلز گرانبها در جهان استخراج شده است.
در حال حاضر نزدیک به سه تن طلا از معدن های سراسر دنیا به صورت روزانه توسط کشورهای مختلف در حال استخراج است. تا کنون بیشترین مصارف طلا در جهان در صنعت جواهرسازی و برای زیورآلات بوده و تنها مقدار بسیار کمی در صنعت و پزشکی و سایر موارد کاربرد دارد.
کدام کشورها بیشترین معادن طلا را دارند؟
بیشترین ذخایر و معادن طلا در کشورهای آمریکا، آلمان، سوئیس، فرانسه، هند، روسیه و چین قرار دارند. کشور ما نیز در این حوزه رتبه 46 را در جهان و در میان کشورهای آسیایی رتبه دوازدهم را دارد.
در کشور ایران سالانه 12 تن طلا استخراج میشود و در حال حاضر ذخیره طلا در ایران به 320 تن میرسد. بر اساس آمارهای ارائه شده و همچنین تاریخچه طلا، معدن طلای نوادا در کشور آمریکا با تولید 116 تن طلا به صورت سالانه بزرگترین معدن این فلز گرانبها در دنیا است.
استخراج طلا از کجا آغاز شده است؟
استخراج طلا در حقیقت روشی است که طلا و یا سنگ معدن از زمین جدا و با استفاده از تکنیکهایی پالایش میشود. به صورت دقیق نمیتوان گفت اولین استخراج طلا در جهان از کجا شروع شده است اما اولین معدن طلای کشف شده در جهان که به 4700 سال قبل از میلاد مسیح برمیگردد، در کشور بلغارستان قرار دارد. معادن طلا به طور کلی به 3 دسته روباز، زیرزمینی و زیرآبی تقسیم میشوند که این معدن از نوع زیرزمینی میباشد.
کاربردها و استفاده از طلا
اکنون که با تاریخچه طلا آشنا شدید بهتر است کاربردهای این فلز بینظیر را نیز بدانید. اگرچه طلا امروزه بیشتر به صورت زیورآلاتی مانند گردنبند طلا، دستبند طلا و گوشواره طلا و به طور کلی برای استفاده میشود اما این فلز گرانبها در مصارف دیگری نیز کاربرد دارد. در ذیل برخی از مهمترین کاربردهای طلا را نام میبریم.
-
تاریخچه طلا و استفاده از آن در پزشکی
همانطور که گفتیم طلا به این دلیل که به سختی ترکیب شده و دارای ساختاری ثابت است در دندانپزشکی مورد استفاده قرار میگیرد. کشف اجساد فسیل شده و یا مومیاییها نشان دهنده این است که این فلز در زمان های گذشته نیز به عنوان دندان طلا مورد استفاده قرار گرفته است.
هرچند که استفاده از این فلز در دندانپزشکی هزینه بالایی دارد اما امروزه نیز در تولید لوازم ارتودنسی و همچنین گذاشتن تاج دندان از آن استفاده میشود. همچنین این عنصر در تولید برخی از داروها برای بیماریهای خاص کاربرد دارد.
-
تاریخچه طلا و کاربرد آن در شیشه سازی
یکی دیگر از کاربردهای این فلز گران بها استفاده از طلا صنعت شیشه سازی است. در این حالت شیشه با مقداری کمی از طلا پوشانده شده و به عنوان یک رفلکس عمل میکند. به این ترتیب در مقابل اشعه خورشید مقاومت کرده و آن را بر میگرداند و سبب خنک شدن محیط داخلی میشود.
همچنین در فصول سرد نیز مانع بروز سرمای شدید به داخل میشود. این نوع شیشهها معمولا برای کابینهای خلبانان استفاده میشود و از تارشدن دید خلبانان جلوگیری میکند.
-
استفاده از طلا برای سرمایه گذاری
همانطور که در تاریخچه طلا بیان کردیم بیشترین استفاده از طلا بهصورت زیورآلات است. اما بسیاری از افراد به خصوص بانوان علاوه بر زیبایی در جهت سرمایهگذاری نیز اقدام به خرید این فلز میکنند. امروزه بسیاری از مردم باتوجه به مزایا و معایب طلا دست دوم اقدام به خرید این نوع طلا برای سرمایه گذاری میکنند.
با توجه به اینکه ارزش طلا بالاست و با گذشت زمان نه تنها از ارزش آن کاسته نمیشود بلکه افزایش نیز مییابد و همچنین حمل و نقل آن نیز آسان است بسیاری از مردمان عادی از آن جهت سرمایهگذاری استفاده میکنند.
-
کاربرد طلا در تجهیزات فضایی
یکی دیگر از کاربردهای طلا در تجهیزات فضایی و فضاپیماها است. در حقیقت از این فلز به عنوان روغن روانکننده در قطعات مختلف استفاده میشود. استفاده از فلزات دیگر به دلیل وجود خلاء در فضا و همچنین تابش نورخورشید سبب ذوب شدن و تجزیه میشود اما طلا به دلیل سخت بودن تحت تاثیر این موارد قرار نمیگیرد.
همچنین در کلاههای فضانوردی از یک لایه طلا جهت محافظت از سر و چشمان فضانوردان استفاده میشود.
ایجاد نقش و نگار بر روی طلا
در مباحث اولیه تاریخچه طلا بیان کردیم که این فلز بیشتر به عنوان زیورآلات و تزئینات مورد استفاده ثروتمندان به خصوص پادشاهان قرار میگرفت. اما امروزه شاهد ایجاد نقش و نگارهای مختلف بر روی طلا جهت زیورآلات و همچنین صنایع دستی و ظروف مختلف هستیم. قلم زنی از جمله قدیمیترین روشهای ایجاد نقش نگار بر روی طلا است.
جام های طلایی مارلیک در زمان سیتها نشان دهنده قدمت این هنر است. با تشکیل حکومت هخامنش قلمزنی شکلی دیگر به خود گرفت و اوج هنر فلز کاری با ایجاد نقش و نگارهایی زیبا از آن دوران تا کنون، بر روی آثار مختلف قابل مشاهده است.